Ai Đang Từ bỏ Tiến hóa. Phần 4 Tôn giáo và Kết

IV. Vậy chắc bên tôn giáo?

Tui tính giãn cách ra đó, vì bài trên dài quá, nhưng người chống Tiến hóa cứ “Chúa và Darwin, ta phải chọn”, mệt quá cơ!

Bạn có biết? Lá thư đầu tiên phản hồi về cuốn Nguồn gốc là từ một tu sĩ Anh Giáo tên Charles Kingsley và Darwin khoái tới nỗi trích nó vào ngay lần tái bản sau: “Tất cả những gì tôi đọc được làm tôi thật nể phục”, ông nhận xét “hình tượng Chúa Trời tạo ra những dạng sống ban sơ có khả năng tự phát triển bản thân… cũng cao quý như việc tin rằng Ngài cần can thiệp để lấp đầy những lacunas [khoảng trống] mà chính Ngài đã tạo ra”.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:

1. Vì EvoLit không đủ kiến thức vụ này, nên chủ yếu sẽ để các cá nhân, tổ chức tự nói, kèm nguyên văn ẩn ngay sau. Vì không đủ vốn từ chuyên môn, nên bản dịch có thể có những lỗi vô tình, nhưng người đọc sẽ thấy được chúng phản ánh đúng ý chính.

2. Đăng bài này chỉ nhằm mục đích nêu tên những tổ chức/cá nhân bên tôn giáo ủng hộ tiến hóa. Đơn thuần nêu dữ kiện, không tấn công, đả kích một tôn giáo nào. Nếu các bạn có vấn đề gì về kinh sử với những tuyên bố của họ, hãy liên hệ với họ để tìm hiểu thêm/tranh luận. EvoLit không có thẩm quyền cũng không có chuyên môn để giải đáp thắc mắc của các bạn, nên bài này không bình luận.

Đến Phần 3 thì các bạn đã thấy, những khẳng định của bài báo đầu chùm bài “Ai đang từ bỏ tiến hóa?”, và những bài viết có cùng mạch lập luận, không đưa ra được số liệu cho thấy tiến hóa đang suy sụp trong cộng đồng khoa học, và nó cũng vẫn là học thuyết duy nhất phù hợp về khoa học và có trách nhiệm về mặt sư phạm theo luật pháp. Chỗ trú chân còn lại của quan điểm chống đối tiến hóa thiết tưởng chỉ còn là cộng đồng tôn giáo. May thay, trên chính sân nhà của nó, đức tin đang hướng các tín đồ, giáo dân ngày càng về  hướng ủng hộ khoa học, và nhìn nhận nó không phải như là một sự chối bỏ thế lực siêu nhiên, mà là một công cụ hữu ích chung trong việc tìm kiếm tri thức khách quan của toàn nhân loại.

Nguồn

Theo Pew Research Center, với đại đa số (62%) cộng đồng tôn giáo đều tin rằng con người đã tiến hóa qua thời gian, trừ một số nhánh Ki-tô như Evangelical (Phúc Âm), Mormons (Mặc Môn), Jehovah’s Witnesses (Người Chứng Jehovah).

1. Ki-tô Giáo

Đầu tiên, một trong những tổ chức tôn giáo lớn nhất thế giới, với hơn 1.27 tỉ tín đồ, Giáo hội Catholic (theo catholic.com).

“Về tiến hóa sinh học, Giáo hội không có một quan điểm chính thức về việc liệu các dạng sống khác nhau có phát triển qua thời gian không. Tuy nhiên, Giáo hội tuyên bố, nếu chúng có phát triển, chúng phát triển dưới dự thúc đẩy và dìu dắt của Chúa, và sự tạo hóa cuối cùng của chúng phải là công của Ngài.”

 Xem chi tiết

Nguồn

“Về tiến hóa người, Giáo Hội cho phép khả năng cơ thể con người phát triển từ các dạng sống tồn tại trước, dưới sự dẫn dắt của Chúa, nhưng kiên quyết khẳng định sự sáng tạo đặc biệt của linh hồn. Giáo Hoàng Pius XII tuyên bố “Ban có Thẩm quyền giảng dạy của Giáo Hội không cấm việc, để phù hợp với hiện trạng các ngành khoa học của con người và thần học thiêng liêng, nghiên cứu và thảo luận … diễn ra về học thuyết tiến hóa, trong giới hạn của việc nó nghiên cứu về nguồn gốc con người đến từ những thứ sống có trước - [nhưng] niềm tin Thiên Chúa Giáo ràng buộc chúng ta phải tin rằng linh hồn con người được chính tay Thiên Chúa tạo ra.” (Pius XII, Humani Generis 36). Nên dù cơ thể con người là do tạo hóa hay phát triển dần, chúng ta bắt buộc phải coi việc linh hồn là được tạo hóa như là vấn đề đức tin Catholic; linh hồn không tiến hóa, và cũng không được thừa kế từ bố mẹ như cơ thể của chúng ta.”

 Xem chi tiết

Nguồn

Theo Independent (số trong hình dưới), Giáo Hoàng John Paul đã coi Thuyết Tiến hóa “không phải chỉ là một giả thuyết” và “về cơ bản là sự thật đã được chứng minh” ( “more than a hypothesis” and “effectively proven fact”.) (1996)

Nguồn

Gần đây nhất, Giáo Hoàng Francis vào năm 2014 phát biểu trước Viện hàn lâm Giáo hoàng về Khoa học “tiến hóa trong tự nhiên không mâu thuẫn với quan niệm sáng thế, vì tiến hóa cần sự tạo thành những sinh vật có thể tiến hóa.” => Giáo Hoàng biết rằng Thuyết Tiến hóa không nhằm giải thích nguồn gốc sự sống. Ai dùng những câu hỏi về nguồn gốc sự sống để đánh Thuyết Tiến hóa là đang lạc đề.

“Evolution in nature is not inconsistent with the notion of creation, because evolution requires the creation of beings that evolve.”

Về phái Tin Lành, theo Pew Research Center, đa số các tín đồ của tất cả giáo phái Tin Lành dòng chính (mainline Protestants) đều ủng hộ hoặc chấp nhận tiến hóa (tổng của 3 lựa chọn đầu: Tiến hóa, nhờ quá trình tự nhiên; Tiến hóa, theo thiết kế của Chúa; Tiến hóa, không biết vì sao, đều lớn hơn 50%).

Năm 2006, 450 nhà thờ thuộc nhiều giáo phái và không giáo phái (Methodist, Lutheran, Episcopalian, Presbyterian, Unitarian, Congregationalist, United Church of Christ, Baptist và các nhà thờ cộng đồng) đã cùng chung tay tổ chức “Evolution Sunday” (Ngày Chủ Nhật TH), qua đó các nhà thờ tuyên bố với giáo dân rằng TTH Darwin có thể dung hòa với đức tin và rằng giáo dân không cần phải chọn giữa tôn giáo và KH (mà khi đó thì rất nhiều người sẽ chọn tôn giáo). “Những tiếng gào thét chói tai của những người bảo thủ làm chúng ta điếc tai thường xuyên thực ra không phải tiếng nói của tất cả những người Ki-tô giáo” theo người tổ chức sự kiện “Evolution Sunday”, Michael Zimmerman, Trưởng khoa trường College of Letters and Sciences của trường ĐH Wisconsin-Oshkosh. Và ông không có nói suông, ông và một người bạn tu sĩ đã soạn ra một lá thư bày tỏ sự chấp thuận và hoan nghênh tiến hóa và lá thư đã được ký bởi 13.246 tu sĩ Ki-tô giáo từ đủ mọi giáo phái tính đến ngày 17/6/2016.

Lá thư tu sĩ – từ tu sĩ Ki-tô Giáo Mỹ

 Xem chi tiết

Bên Đạo Phật không bàn nhiều về Thuyết Tiến hóa, nhưng D. Amarasiri Weeraratne viết: “[...] Chúng tôi thấy rằng Phật tử không gặp khó khăn gì trong việc chấp nhận Thuyết Tiến hóa của Darwin” “Thus, we see that Buddhists have no difficulties in accepting Darwin's "Theory of Evolution".”

Lá thư từ các tu sĩ Phật Giáo

 Xem chi tiết

Có cả lá thư của các tu sĩ Do Thái và Đạo Hồi nữa, nhưng chắc bạn đọc chỉ cần biết hai tôn giáo lớn ở Việt Nam. Danh sách các tổ chức tôn giáo đã lên tiếng ủng hộ Thuyết Tiến hóa:

 Xem chi tiết

Có một giai thoại như thế này, trong một cuộc tranh luận trước British Association for the Advancement of Science ở Oxford, khi đối thủ hỏi vỗ mặt nhà sinh học Thomas Henry Huxley rằng ông ta có tổ tiên là vượn/khỉ ở bên nội hay bên ngoại, đã đứng lên (theo tổng hợp các dị bản) tuyên bố rằng nếu phải chọn tổ tiên là một con vượn hay một người thông minh, có ăn học mà lại dùng những thủ pháp cạnh khóe đánh lạc hướng, những lời nói trơn tuột để thao túng quần chúng ít hiểu biết trong một cuộc thảo luận nghiêm túc về khoa học, ông sẽ chọn con vượn ngay không cần suy nghĩ.

Thay vì thừa nhận mình đã làm những hành vi dối gạt người đọc như lợi dụng trích bậy các phát biểu, đưa ra những tuyên bố hoàn toàn trái sự thực... đi ngược lại với những giá trị mà đạo chân chính của họ khuyên dạy, họ chuyển qua một hướng tấn công khác. Họ bảo rằng khoa học chính thống chưa trả lời được hết tất cả mọi câu hỏi (như thể đó là một câu xúc phạm?), không giải thích được hiện tượng XYZ (lâu lâu nhớ tìm lại nhé, biết đâu đã giải thích được rồi, như vụ những hòn đá tự di chuyển ở thung lũng Chết) họ chưa tìm hoặc hay không thể chứng minh là ABC không tồn tại v.v vì thế nên khoa học không phải là tất cả (khoa học chưa bao giờ nói nó là tất cả! Bài sau EvoLit sẽ phân tích kỹ hơn vụ này) như những người tin vào những hiện tượng siêu nhiên và thuyết âm mưu thường hay nói. Khoa học còn non trẻ, sức người có hạn, công nghệ đang từ từ được cải tiến, đòi hỏi toàn bộ khoa học, hay một ngành khoa học, phải trả lời liền đọc mọi thứ là vô lý. “Vì khoa học chưa biết được tất cả mọi thứ, và có những vấn đề có vẻ quá phức tạp, quá vi diệu, nên hẳn chỉ có thể do một thế lực siêu nhiên!” là kiểu lý lẽ God of The Gaps - Thần lấp chỗ trống. Trang bách khoa về Thần học Theopedia lý luận về vấn đề của lý luận này như sau:

Năm 1894, Drummond phê phán những người tập trung vào những thứ khoa học chưa biết:

“Có những bộ óc cung kính ngày đêm dò la các lĩnh vực của Tự nhiên và sách vở của Khoa học để tìm những lỗ hổng - những lỗ hổng mà họ sẽ lấp đầy bằng Chúa Trời. Chẳng lẽ Chúa Trời ngụ trong những lỗ hổng? Quan điểm về Tự nhiên hay Chân lý của họ ra làm sao, những người mà quan tâm đến Khoa học không phải ở những thứ nó có thể giải thích, mà ở những thứ nó không thể, kẻ mà sứ mệnh là đi tìm sự bất tri chứ không phải là kiến thức, kẻ mà nỗi sầu lo hằng ngày là sẽ có một đám mây đen biến mất, và kẻ mà, khi bóng tối tan dần khỏi lĩnh vực này hay lĩnh vực kia, bắt đầu  lo sợ cho đất sống của Ngài? Cái cần chỉnh đốn ở những tâm hồn đố kị sâu sắc kia ngay là cái nhìn của họ về Tự nhiên và Chúa Trời. Tự nhiên là tác phẩm của Chúa Trời và chỉ có thể nói sự thật; Chúa Trời là ánh sáng, và ở Ngài không thể có bóng tối.”  

 Xem chi tiết

Bonhoeffer, có thể đã đọc sách của  Drummond, cũng viết năm 1944:

“...thật hết sức sai trái khi dùng Chúa Trời làm thứ lấp chỗ cho sự không hoàn thiện của kiến thức của chúng ta. Nếu thật sự biên giới của kiến thức đang bị đẩy ngày càng xa ra (và đó là điều chắn chắn), thì Chúa Trời cũng đang bị đẩy xa dần cùng với chúng, và theo đó  là lúc nào cũng trong thế rút lui. Chúng ta phải tìm Chúa Trời trong những gì ta biết, chứ không phải những gì không biết. Chúa Trời muốn chúng ta nhận ra sự hiện diện của Ngài, không phải trong những vấn đề chưa giải quyết, mà trong những cái đã giải quyết.”   

 Xem chi tiết

Thẩm phán Jones, người đưa ra phán quyết trong vụ Dover ở phần trước, một người được Tổng thống Bush bổ nhiệm, một tín đồ sùng đạo thường xuyên đi nhà thờ, một thành viên Đảng Cộng Hòa bảo thủ, đã tuyên bố:

“Dĩ nhiên, thuyết tiến hóa của Darwin không hoàn hảo. Tuy nhiên, thực tế rằng một học thuyết khoa học chưa thể đưa ra lời giải thích cho tất cả mọi sự không nên được dùng làm cớ để đẩy một giả thuyết thay thế không thể kiểm chứng được có nền tảng là tôn giáo vào trong lớp dạy khoa học để xuyên tạc những quan điểm khoa học có cơ sở vững vàng” (Theo cuốn History of Science)

 Xem chi tiết

Giáo sư Denis Lamoureux với cuốn sách “Tôi yêu Chúa Jesus và Tôi Chấp nhận Tiến hóa”. Ông là một trong rất nhiều những nhà tiến hóa hữu thần, những người bức xúc vì đạo của họ bị đem ra tấn công khoa học. Trái với trực giác của chúng ta rằng công cuộc chống tiến hóa gay gắt nhất sẽ vào những năm “1800 hồi đó” và dịu dần theo tiến bộ xã hội, theo trang BioLogos, một trang chuyên đưa bằng chứng về sự dung hòa của khoa học và đạo Ki-tô, phong trào chống cương quyết chống thuyết tiến hóa và khẳng định một Trái Đất nhỏ hơn 10,000 năm tuổi trong cộng đồng con chiên thực sự chỉ bùng lên vào thế kỷ 20, và tới cuối thế kỷ này mới trở thành ý kiến số đông của phái Phúc Âm. Còn khi Nguồn gốc các loài mới ra đời, phản ứng của cộng đồng có đạo thực chất không hoàn toàn gay gắt; một trong số những người đầu tiên ủng hộ Thuyết Tiến hóa và hỗ trợ Darwin xuất bản Nguồn gốc ở Mỹ là Asa Grey, một nhà sinh học quan trọng thế kỷ 19 và cũng là một con chiên sùng đạo.

Tui xin nhường cho nhà tiên phong về bộ gen người, Francis Collins, (mà những người chống Tiến hóa rất thích dẫn nhưng hay “quên” ông là một nhà tiến hóa hữu thần) chốt phần này.

“Chắc chắn là ở Hoa Kỳ có một sự khó chịu khi nói đến vài chủ đề khoa học, nhất là tiến hóa, bởi vì nó mâu thuẫn, trong đầu một số người, với trực giác của họ về sự chào đời của tất cả chúng ta. Nhưng bạn biết không, nếu bạn là tín đồ của Chúa, thật khó để hình dung rằng Chúa lại để khối bằng chứng không thể chối cãi về mối quan hệ của chúng ta với muôn loài ngay trước mặt chúng ta mà lại mong chúng ta không tin vào điều đó. Thật sự, điều đó quá vô lý.”

V. Kết

Khi những người chống Tiến hóa rêu rao rằng tiến hóa là một học thuyết đang khủng hoảng, chông chênh trên bờ vực tuyệt chủng (!?), sẵn sàng yên nghỉ trong thùng rác của lịch sử, cộng đồng khoa học – bao gồm những tổ chức khoa học uy tín nhất nước, Viện khoa họcQG & Hội Liên Hiệp Vì Tiến Bộ khoa học Mỹ (the National Academy of Sciences and the American Association for the Advancement of Science ­ AAAS) cùng hàng trăm tổ chức khác – luôn có mặt để nói lên sự thật. “Thuyết tiến hóa sinh học đương đại là một trong những thành quả vững vàng nhất của quá trình nghiên cứu khoa học” ­ AAAS nhận xét.

Khi người chống Tiến hóa gào lên là không công bằng khi không dạy Sáng tạo luận hay Thiết kế Thông minh cùng với Thuyết Tiến hóa, hay không dạy rằng Thuyết Tiến hóa đang bấp bênh, nền giáo dục lập tức được bảo vệ bởi hai cánh. Cộng đồng giáo dục khoa học - bao gồm Hiệp hội các Giáo viên Sinh học Quốc Gia và Hiệp hội các Giáo viên Khoa học Quốc Gia - luôn có mặt, cứng rắn rằng đánh đổi sự toàn vẹn của giáo dục khoa học để thỏa mãn ý thức hệ một nhóm người là không công bằng với học sinh và giáo viên. Những vệ sĩ công lý từ mọi cấp của hệ thống luật pháp luôn nói không với những luận điệu xuyên tạc và vạch trần những thủ đoạn cô lập và chống phá tiến hóa, học thuyết duy nhất về nguồn gốc đa dạng sinh học hợp hiến để giảng dạy ở trường công.

Khi người chống Tiến hóa tuyên bố rằng bản chất tiến hóa là phản tôn giáo, một mối đe dọa chết người tới đức tin và đạo đức, một bộ phận to lớn và văn minh của cộng đồng có Đạo, Catholic, Tin Lành, Phật giáo, Hồi Giáo, Do Thái Giáo… luôn ở đây để chứng minh rằng với rất nhiều người, sự chấp nhận Thuyết Tiến hóa không chỉ phù hợp, mà còn làm giàu thêm đức tin của họ, và bác bỏ bất cứ luận điệu nào của phe người chống Tiến hóa muốn đặt điều kiện tiên quyết cho đức tin là phải chống tiến hóa.

Chúng ta phải hiểu những chập chùng dữ kiện từ loạt bài này như thế nào đây?

1. Cảm ơn đã quan tâm, tiến hóa còn rất khỏe và đang sống nhăn răng và làm việc cật lực trong sách giáo khoa, trường học, bệnh viện, báo khoa học, đề tài nghiên cứu và các chuyên viện của những nước tiên tiến nhất thế giới.

2. Phe chống tiến hóa đưa ra một tuyên bố xanh rờn hoàn toàn trái ngược với thực tế, tung qua hứng lại lẫn nhau bằng vài "bằng chứng" cũ kỹ, đáng ngờ, và chỉ cần một click chuột là sẽ lộ tẩy. Nhưng tại sao họ vẫn lớn mạnh, vẫn triệu người xem, vạn người like? Họ trông chờ hết vào sự cả tin của các bạn, họ chắc mẩm bạn sẽ không lần theo những đường link chấp vá, sẽ không xác nhận xem ông X, bà Y có nói câu Z thật không, và sẽ không bị bể mánh nguồn "hàng" là những tổ chức kém uy tín. Đừng như vậy. Đừng để bị dụ. LUÔN KIỂM CHỨNG.

Posted in: chống tiến hóa,đại kỷ nguyên,phản biện,từ bỏ